Günümüzde dünyada 70 milyon kişiyi etkilediği düşünülen glokom ne yazık ki hastaların bile yaşadığının farkında olmadığı bir sorun. Göz Hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Ilgaz Yalvaç, Dünya Sıhhat Örgütü tarafından 2020 yılında açık açılı glokomun 5.9 milyon bireyde, kapalı açılı glokomun ise 5.3 milyon bireyde körlüğe neden olacağının hesaplandığını söyledi.
Halk ortasında göz tansiyonu olarak bilinse de glokom aslında yalnızca göz tansiyonu ile görülen bir hastalık değil. Tedavi edilmediğinde göz kaybına bile neden olabilen glokom için tekrar de panik yapılmaması gerektiği ihtarında bulunan Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ilgaz Yalvaç, birinci evrelerinde tanısı konulduğunda ilaçla tedavi edilebileceğini lakin bunun için de sistemli muayenesinin kural olduğunu vurguladı.
“EN DEĞERLİ SORUN HASTALARIN HASTALIKLARININ FARKINDA OLMAMASI”
Glokom Haftası nedeniyle değerli açıklamalarda bulunan Yeditepe Üniversitesi Göz Merkezi’nden Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ilgaz Yalvaç, yaygın olarak göz tansiyonu olarak bilinen glokomun milyonlarca insanın hayatını etkilediğini söyledi. Bu hastalık için en değerli sıkıntıların başında hastaların hastalıklarının farkında olmamasının geldiğine işaret eden Prof. Dr. Ilgaz Yalvaç, “70 milyon glokom hastasının yarısı hastalığının farkında değil. Tedavi edilmeyen hastalar için de körlük riski ortaya çıkıyor. Dünya Sıhhat Örgütü tarafından yapılan çalışmalara nazaran, 2022 yılında açık açılı glokomun 5.9 milyon bireyde, kapalı açılı glokomun ise 5.3 milyon şahısta körlüğe neden olacağı öngörülüyor. Üstelik yaşlı nüfusun artmasıyla birlikte glokoma bağlı körlük de artacaktır. Hala glokoma bağlı körlük yaşlı nüfusun körlük nedenleri ortasında ikinci sırada yer alıyor” diye konuştu.
HANGİ BELİRTİLERLE KENDİNİ GÖSTERİYOR?
Glokom hastalığı, görme sonunun kronik, ilerleyici tipte hasara uğradığı bir hastalık olarak tanımlanıyor. Bu hastalığın en değerli risk faktörü ise göz tansiyonu oluyor. Lakin kimi olgularda göz tansiyonu yükselmeksizin de benzeri bir formda görme hududu hasarı gelişebiliyor. Prof. Dr. Ilgaz Yalvaç, glokom hastalığının çeşitli tipleri olduğunu belirterek şu bilgileri verdi: “Belirtiler tipe nazaran değişebiliyor. Lakin en sık görülen, kronik tip yahut açık açılı tip olarak bilinen glokomda başlangıçta uzun müddet rastgele bir belirti olmuyor. Görme alanı çok daraldığında yahut görme kaybı geliştiğinde, bir öbür sözle lakin ileri evrelerde hasta tarafından farkına varılabiliyor. Buna rağmen kriz tipi yahut dar açılı olarak isimlendirilen tipinde, ani görme kaybı, şiddetli ağrı, kanlanma üzere bulgular ortaya çıkabiliyor. Bu tipte büyük krizden evvel bazen küçük krizcikler oluşabiliyor. Bunlar da kendini vakit zaman görmede puslanma, ışıklar etrafında renkli hareler görme, göz etrafında ağrı ile kendini muhakkak ediyor.”
GENETİK FAKTÖRLER GLOKOM RİSK ORANINI ARTTIRIYOR
Glokom hastalığında değerli risk kümesinin, anne, baba, kardeş üzere birinci dereceden akrabasında glokom olanlar olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Ilgaz Yalvaç, olağan koşullarda 40 yaş ve üstünün yaklaşık yüzde 2’sinin glokoma yakalanma riski taşıdığını, birinci dereceden akrabalarında glokom olanlarda ise bu riskin yaklaşık 7 kat artabildiğine dikkat çekti.
BU HASTALIKLARA DİKKAT!
Özellikle şeker hastalığı ve birtakım kan hastalıkları glokoma neden olabilir. Glokom hastalığı, miyopide yaklaşık 2 misli daha sık görülebilir. Bunun dışında birtakım beden rahatsızlıklarında (romatoid artrit, astım gibi) ağır olarak kullanılan kortizon tedavisi de göz tansiyonunun yükselmesine neden olabilir. Gözün diğer rahatsızlıkları da (üveit, göz travması) glokoma yol açabilmektedir. Prof. Dr. Yalvaç, glokom tedavisinde göz içi basıncını düşürmek için damlalar, lazer tedavisi ve cerrahi metotların kullanıldığını söyleyerek, “Çoğunlukla başlangıç tedavisi olarak damlalar kullanılıyor, çok sık olmamakla bir arada lazer trabeküloplasti uygulanıyor. Son deva olarak cerrahi tekniğe başvuruluyor” dedi.
ÇOCUKLARDA DA GÖRÜLEBİLİYOR
Glokom bebek ve çocuklarda nadiren görülse de bu devirde izlenen “Konjenital Glokom” tiplerinde beğenilen sulanma, ışığa karşı hassasiyet ve beğenilen büyüme izlenir. Akraba evliliğinden doğan çocuklarda glokom görülme riskinin daha fazla olduğunu lisana getiren Prof. Dr. Yalvaç, şunları da ekledi; “Daha anne karnında gelişen ve glokomla doğan pek çok bebek var. Bu hastalarda glokom oluşum düzeneği erişkinlerden farklı oluyor ve erişkinde yavaş ilerleyen hastalık bebeklerde çok süratli bir gelişim gösterebiliyor. Bu nedenle birkaç günlük iken dahi ameliyat edilen bebekler olabiliyor. Bu bebeklerin dikkat çeken özelliği, gözlerinin ve bilhassa kornealarının (gözün en önündeki saat camı üzere olan şeffaf doku) çok iri oluşudur. Bu bebeklerde cerrahi tedavi birinci seçenek oluyor.”
TEDAVİDE EMEL GÖRME ALANINI KORUMAK
Glokom tedavisi ilaç, cerrahi ve lazer olmak üzere 3 ana başlıkta toplanır. Açık açılı glokomun tedavisinin öncelikle göz damlalarıyla yapıldığını söz eden Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Göz Hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Ilgaz Yalvaç, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Bazı hadiselerde ağızdan alınan haplar da önerilir. Lakin bu çeşit ilaçlar yan tesirleri fazla olduğu için uzun müddet kullanılamazlar. İlaç tedavisine karşın hastanın, göz tansiyonu düşmüyor ve görme alanı daralıyorsa, yani görme hududu hasarı ilerliyorsa, uygulanacak tedavi metodu ameliyattır. Üçüncü tedavi seçeneği ise lazer yoludur. Lazer usulü birkaç halde uygulanır. Birincisi, çıkışı arttırmak üzere, delikçikleri açmak için, ikincisi gözün sıvı üretimini kısmak için dışardan uygulanan lazer metodu. Tüm bu tedavi usullerinde emel, görme alanını koruma etmektir. Zira kaybedilen hudut hücresini tekrar yenilemeniz mümkün değil.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
