Enerji ve Natürel Kaynaklar Bakanlığı’nın Maden Yönetmeliği’nde değişiklik yapılmasına dair yönetmeliğinin Resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmesinin akabinde, Ayvalık’ta reaksiyonlar dinmek bilmiyor. Ayvalık’ta da, Ayvalık Belediyesi, Ayvalık Kent Kurulu, siyasi parti ve sivil toplum örgütlerinin temsilcileriyle, zeytin üreticilerinin iştirakiyle, “Haydi Ayvalık daima birlikte zeytinime dokunma” diyoruz sloganıyla Cumhuriyet Meydanı’nda basın açıklaması yapıldı.
Bu topraklarda daima var olmuştur
Yüzlerce zeytin fidanının dağıtımının da yapıldığı aktiflikte kalabalığa seslenen ve reaksiyonunu lisana getiren Ayvalık Belediye Lideri Mesut Ergin, “Mübadele öncesi ve sonrasında bu topraklarda zeytin ağacı, zeytin ve zeytinyağı her vakit var olmuştur, biz bu emaneti atalarımızdan nasıl aldıysak, gelecekteki jenerasyonlara da o denli teslim edeceğiz. Hatta üzerine yeni zeytin fidanları dikerek, iki milyon olan zeytin ağacı sayımızı üç milyona, beş milyona çıkararak yeni zeytinlik alanları yaratarak Zeytinin başşehri Ayvalık olarak örnek gösterileceğiz. Bunu sizlerle geçimini zeytinden zeytinyağından sağlayan üreticilerle el ele kol kola birlikten güç doğar sloganıyla gerçekleştireceğiz” dedi.
Zeytinliklerin gece yarısı sessizce çıkarılan yönetmeliklerle yok edilmesine el birliğiyle karşı çıkacaklarını vurgulayan Lider Ergin, üreticinin, ekmeği, aşı ve geçim kaynakları olan zeytinlikleri üç beş maden çetesine teslim etmeyeceklerini söyledi. Dünyada zeytinlik alanlarının madencilik faaliyetlerine açılmasını mümkün kılan tek ülkenin Türkiye olduğunun altını çizen Belediye Lideri Mesut Ergin, buna müsaade vermeyeceklerini belirtti. Lider Ergin konuşmasını şöyle sürdürdü:
Zeytin Ayvalık mutfağında başroldedir
Bin yaşında bir anıt zeytin ağacı bin yıldır meyve veriyor. Şu an başlayıp bin yıl devam edeceğiniz öbür bir hayat var mı dünya üzerinde. Zeytin yalnızca bir ağaç değil, jenerasyonlardan kuşaklara aktarılan bir kültür mirasıdır. Zeytin Ayvalık mutfağında her vakit başroldedir. Ayvalık’ta her konutun girişinde “hayat altında” kesinlikle bir zeytinyağı küpü olur. O bizim çocukluğumuzun kokusudur. Yalnızca koku değil bir hayatın bir kültürün sembolüdür. Anısı ve heyecanıdır. Zeytin bir yıl var bir yıl yoktur, bunların hepsi kültürün birer kesimidir. Zeytini katletmek, bir kültürü bir medeniyeti katletmektir. Yalnızca on yıl boyunca çalışıp doğayı talan edecek, insanlığa ve tüm yaşama ziyan verecek bir maden için zeytinliklerimizi bu türlü bir rahmeti feda edemeyiz buna kimsenin hakkı yok. Zeytinlik, olduğu ortamda zeytinliktir. Zeytinliği taşıyacağınız yer yoktur. Varsa zati orası da zeytinlik yapılmıştır. Madencilik faaliyetinin bitiminde, o alanın tekrar zeytinciliğe uygun hale gelemeyeceği çok açıktır. Asırlık zeytin kesildikten sonra rehabilite edileceği taahhüdünün gerçekle bağdaşır bir istikameti bulunmamaktadır. Zeytin bulunduğu yerdeki köylünün, çiftçinin, etraf halkının geçim kaynağıdır. Köylüler zeytin geliri ile çocuklarını okutur, evlendirir. Ülkemizdeki yüz binlerce çiftçinin ömrü sadece zeytine bağlıdır. Bir zeytin ağacının büyümesi yıllar almaktadır. Yok edilen zeytinliklerin kısa müddette yerine getirilmesi mümkün değildir. Bu nedenlerle Danıştaya Anayasamızın müdafaa kalkanına karşın çıkarılan yönetmelik için yürütmeyi durdurma ve iptal davamızı açtık sonuna kadar da daima birlikte takipçisi olacağız.
Yapılan düzenleme kanuna aykırı
Ayvalık Kent Kurulu Lideri Halil Coşkun da konuşmasında bakanlığın aldığı kararın kaldırılacağı güne kadar yansılarını sürdürmeye devam edeceklerini söyledi. Daha evvel yedi kere denenip, yükselen toplumsal reaksiyon ile geri çekilen, zeytinliklerin imara açılması düzenlemelerinin, bu sefer Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanlığı tarafından, bir öbür emelle; ülkenin elektrik muhtaçlığını karşılamak münasebet gösterilerek tekrar gündeme getirilmesinin kabul edilmez olduğunu söz eden Coşkun, “Çevre Kanunu’nda belirtilen ikinci unsurun açıklamasında; faaliyetleri sırasında yahut sonrasında direkt yahut dolaylı olarak etraf kirliliğine, ekolojik istikrarın ve etrafın bozulmasına neden olan gerçek ve hukukî bireylerin tanımı yapılmıştır. Dünyada birçok ülke, iklim ve besin krizi ile gayret için elektrik muhtaçlığının karşılanmasında kömür yakıtlı termik santralleri terk edip, yenilenebilir güç kaynaklarına yönelirken, ülkemizde tarım, orman, mera ve zeytinlik yerler taş ve maden ocaklarıyla tahrip edilmeye devam edilmektedir. Bu yönetmelik değişikliği ile Zeytinlikleri yasa dışı yollarla tahrip etmekte ve el koymakta olan madencilik kesiminin hukuksuz müdahalelerine meşruiyet kazandırılmaya çalışılmaktadır” dedi.
Kamu faydası lafı beylik gerekçe
“Kamu faydasına kim hangi bilimsel datalara dayanarak karar vermektedir?” diyerek yansısını lisana getiren Ayvalık Kent Kurulu Lideri Halil Coşkun, şöyle konuştu:
“Kent Kurulu Gelecek jenerasyonların “yararı” nasıl dikkate alınacaktır? Epey muğlak olan “Kamu yararı” kavramı doğal alanların ve tarım topraklarının, zeytinliklerin maksadı dışına çıkarılmasında son yıllarda sıkça kullanılan ancak halkta karşılığı olmayan beylik gerekçelerdendir. İklim krizine neden olan, karbon emisyonunu artıran fosil yakıt üretimi için, yaprak dökmediğinden neredeyse tüm yıl boyunca oksijen yayan asırlık zeytin ağaçlarının nakledilmesi, kuruma riskini ve birkaç yıl randıman alamamayı birlikte getirecektir. Tarım, orman ve mera yerlerinin, zeytinliklerin tarım dışına çıkarılmasında artık bir araç haline gelmiş olan “Kamu Yararı” kararı uygulamada, kamuoyunu yanıltma kararına dönüşmüştür. “Kamu yararı” yerine şirketlerin faydasını önceler hale gelen bu uygulama derhal kaldırılmalıdır. Güç, madencilik ve öteki alanlarda yapılacak olan projelerle ilgili olarak hazırlanan Çevresel Tesir Kıymetlendirme raporları bilimsel olmaktan uzak, yalnızca proje tanıtımı, envanter tespiti ile proje sahibinin taahhütlerinden oluşan bir kopyala yapıştır metinler manzumesi olarak hazırlanmaktadır.”
Ege kıyı bölgesinde, zeytin tarımına özel iklim şartlarının hakim olduğu arazi varlığı, alternatif alan olmadığından korunmak zorunda olduğunu hatırlatan Halil Coşkun, asırlık zeytinliklerin muhakkak şirketlerin kârı için taşınmaya çalışılmasının ya da şekilsel yeni zeytinlik dikilmesi taahhüdünün bilimsel hiçbir açıklamasının bulunmadığını ve kabul edilemez olduğunu söyledi.
Zeytinin, sonsuzluk ağacı olduğunu haykıran Halil Coşkun, “ Birçok medeniyet için kutsaldır, rahmetin, barışın simgesi, birlikte yaşamanın tutkalıdır zeytin ağacı. Nazım’ın dediği üzere yani… “yani, öylesine ciddiye alacaksın ki yaşamayı, yetmişinde bile, mesela, zeytin dikeceksin, hem de o denli çocuklara falan kalır diye değil, ölmekten korktuğun halde mevte inanmadığın için, yaşamak yani ağır bastığından,” diyerek konuşmasını tamamladı.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
