EY, toplumsal medya, taşınabilir ve bulut teknolojilerinden sonra teknoloji tecrübesinin bir sonraki sonu olarak tanımlanan metaverse’ün gelecek rotasında belirleyici olacak beş kritik soruya dikkat çekiyor.
Metaverse, tıpkı taşınabilir internetin yükselişine benzeri biçimde, şirketlerin müşteri iştiraki, marka şuuru oluşturma, eser geliştirme, inovasyon ve nihayetinde tüm iş modellerine yönelik yaklaşımlarında radikal değişimler getirebilir.
Uluslararası kontrol ve danışmanlık şirketi EY (Ernst & Young) fizikî ve dijital dünyanın bugüne kadarki en büyük birlikteliği olmaya aday olan ve yeni bir teknolojik atılımın eşiğini temsil eden metaverse’ün heyecan verici fırsatların yanı sıra bir ekip kritik riskler ve zorluklar da içerdiğine dikkat çekti.
EY tarafından yapılan değerlendirmeyi içeren yayında bundan evvelki toplumsal, taşınabilir ve bulut teknolojileri üzere, metaverse’ün de insan tecrübesini birçok istikametten dönüştürebilecek potansiyele sahip olduğunun altı çiziliyor.
Metaverse, insanların dijital avatarları aracılığıyla objelerle, etrafla ve birbirleriyle etkileşime girdiği, paylaşımlı, kalıcı ve üç boyutlu bir sanal ortamı söz ediyor. İnternetin dönüşümünde büyük rol alması beklenen metaverse’ün, yakın gelecekte sanayileri, ekonomileri, toplumları, günlük ömrü temelden ve tekrar yapılandırabilecek teknolojilerden biri olması bekleniyor.
Metaverse, gerçek bir fizikî varlık olmaksızın dokunsal ve duyusal olarak kullanıcıya ‘orada olma’ hissi verecek bir tecrübe vaat ediyor. Sanayiler için de fizikî vakit ve yer kısıtlamalarının dışında, yeni, dönüşümsel fırsatlar sunma potansiyeline sahip.
Henüz emekleme etabında olan metaverse, büyük bir dönüştürücü potansiyele sahip
EY Türkiye Danışmanlık Hizmetleri Kısım Lideri Gökhan Gümüşlü mevzuyla ilgili şu değerlendirmeyi yaptı:
“Metaverse şimdi emekleme kademesinde. Fakat yakın gelecekte yeteneklerimizi geliştirebilecek, irtibatlarımızı güçlendirebilecek ve etkileşimlerimizi zenginleştirebilecek bir potansiyele sahip olduğunu söyleyebiliriz. Günümüzde oyun sanayisi başta olmak üzere metaverse’ün çeşitli erken sürüm örneklerini görüyoruz. Dünyada olduğu üzere ülkemizde de şirketlerin metaverse’ü manaya ve hazırlıklı olma arayışında olduklarını, deneysel nitelikte birtakım adımlar attıklarını görmekteyiz. Son devirde pandeminin de tesiriyle fizikî ve dijitalin süratle yakınsamasını ve tamamlayıcı nitelikteki teknolojilerin gelişmesiyle metaverse’ün hayatın her alanına yayılabileceği istikametinde önemli beklentiler mevcut. Metaverse, tıpkı taşınabilir internetin yükselişine benzeri biçimde, şirketlerin müşteri iştiraki, marka şuuru oluşturma, eser geliştirme, inovasyon ve nihayetinde tüm iş modellerine yönelik yaklaşımlarında radikal değişimler getirebilir. Metaverse, kamu hizmetleri, eğitim, turizm ve kültürel etkinlikler de dahil olmak üzere daha varlıklı etkileşimler için potansiyel taşıdığı üzere, ortaya çıkabilecek çeşitli riskler ve zorluklar da kelam konusu.”
Metaverse’ün rotasını tayin edecek beş kritik soru
EY’a nazaran, insan tecrübesinin bir sonraki sonu olarak da tanımlanan metaverse’ün gelecekteki rotasında belirleyici olacak beş soru şöyle sıralanıyor:
1. Metaverse işletmeleri ve iş süreçlerini nasıl dönüştürecek?
Yakınsayan teknolojiler metaverse’e giden yolu açarken, büsbütün kontaklı, üç boyutlu sürükleyici tecrübeler, sanayiler için güçlü bir fırsat ortamı oluşturacak. Bu da işletmeler için “metaverse’e vaktinde hazır olmak için bugün hangi stratejik yatırımları yapmak gerekir?” sorusunu gündeme getiriyor. Metaverse’ün müşteri etkileşimi için esas ortam haline gelebilmesinde şimdi vakte gereksinim olsa da işletmelerin bunu kısa ve uzun vadeli amaçlarına dahil etmeye şimdiden başlamaları gerekiyor.
Metaverse yeni pazarlar, yeni müşteri tercihleri, inovasyon modelleri, yetenek idaresi ve yeni iş modellerinin yanı sıra orijinal bir rekabet alanı manasına da geliyor.
2. Düzenleyiciler metaverse’e ne kadar hazır?
Hâlihazırda düzenleyiciler, mevcut dijital teknolojilerin olumsuz çıktılarını yönetmekle daha fazla meşguller. Ferdî dataların toplanması, mahremiyet, “deep fake” üzere güçlü başlıklar, toplumu olduğu üzere şirketlerin müşterileri ve çalışanlarıyla nasıl etkileşime girdiğini de kıymetli ölçüde etkiliyor. Metaverse bu zorlukları büyütürken büyük olasılıkla ortalarına yenilerini de ekleyecek.
Metaverse’e giriş imkanı sağlayacak sanal ve artırılmış gerçeklik aygıtları, etkileşime müsaade vermenin yanında yüz sözleri, tansiyon, göz hareketleri ve daha birçok ferdî datanın izlenmesine de imkan verecek. Bu da mevcut kanunların ve data düzenlemelerinin, adil erişimden güvenlik, sorumluluk, IP, dijital haklar ve dürüst öz-temsil üzere yeni hususlara kadar çok sayıda başlığın güncellenmesini gerektirecek.
3. Metaverse, tecrübeleri nasıl yine şekillendirecek?
Kullanıcı tecrübesini merkeze almak, günümüzde işletmeler için giderek farklılaştırıcı bir özellik haline geliyor. Metaverse’teki başarılı tecrübeler, yeni müşteri davranışlarını ve beklentilerini anlamaya ve bunlara ahenk sağlamaya bağlı olacak. Ayrıyeten, müşteriler birçok ekosistemi içeren metaverse’ü deneyimlerken, itimat konusu da daha bütüncül bir hale gelecek. Geleceğin en değerli teknoloji arayüzü olma yolunda ilerleyen metaverse’ün teknoloji bağımlılığı ve zihin sıhhati üzerindeki mümkün tesirleri üzerinde de düşünülmesi gerekecek. Bunun markaların müşteri seyahatini tasarlama ve uygulama biçimlerine yönelik tesirlerinin yanı sıra, gelecekte müşteri iştiraki ve sadakatinin nasıl tanımlanacağı sorusu da değer kazanacak.
4. Metaverse sürdürülebilirlik için hangi yeni boyutları açacak?
İnsanlığın önündeki en büyük varoluşsal önceliklerden biri olan sürdürülebilirlik, günümüzde şirketlerin ve hükümetlerin gündemlerinde birinci sıralarda yer alıyor. Bu durumda şu sorular öne çıkıyor: Pekala, bu global problemle başa çıkmada metaverse nasıl bir rol üstlenebilir? Metaverse, sanal ve dijital dünyaya fizikî dünyadan daha fazla paha verilmesine neden olursa, böylesi bir durum etrafın daha az önemsenmesine yol açabilir mi?
Diğer yandan, Metaverse’ün teknolojik bir gerçeklik haline gelmesi, yeni ve çok kapsamlı bir altyapıyı da gerektirecek. Eser ve tecrübe tüketiminin büyük ölçüde sanal yahut dijitale kayması, fizikî kaynak tüketimini ve sera gazı emisyonlarını kıymetli ölçüde etkileyebilir. Bu, potansiyel olarak daha az seyahate yol açabileceği için olumlu bir tablo olsa da, elektrik tüketimini potansiyel olarak artırabileceği de göz önünde bulundurulmalı.
5. Metaverse uygulamaları dünya çapında nasıl gelişecek?
Günümüzde dünyanın farklı yerlerinde farklı kurallara tabi olarak çalışan internet, hâlihazırda epey modüllü bir yapıya dönüşmüş durumda. Teknoloji, global çapta yeni bir rekabet alanı haline geliyor ve metaverse de bir istisna değil. Birlikte çalışabilirliği sağlamak için global ortak standartların ortaya çıkacak olsa da, hükümetlerin metaverse’e tıpkı bugün internete yaptıkları üzere müdahalelerde bulunmaları beklenebilir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
