Sağlığa dost bir zerzevat olan soğan, yemeklerin vazgeçilmezi olarak biliniyor. Hem çiğ olarak hem de pişirilerek kullanılan soğanın birçok çeşidi bulunuyor. Doğal antibiyotik vazifesi gören soğan, bilhassa kış mevsiminde bağışıklık sisteminin kuvvetlenmesinde büyük rol oynuyor. Memorial Antalya Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Dyt. Berna Ertuğ, soğanın yararları hakkında bilgi verdi.
Soğan sıhhate pek çok açıdan yarar sağlıyor
Soğan, frenk soğanı, sarımsak ve pırasa da içeren Allium bitki ailesine aittir. Bu sebzelerin karakteristik keskin aromaları ve birtakım tıbbi özellikleri vardır. Soğan doğramanın gözlerin sulanmasına neden olduğu yaygın bir bilgidir. Bununla birlikte, soğan sıhhate çok yararlıdır. Soğanın, çeşitli kanser tiplerinin riskini azaltma, ruh halini düzgünleştirme, cilt ve saç sıhhatini muhafaza üzere hususlarda kıymetli faydaları vardır.
Bağışıklığı desteklemek için soğan değerli bir besindir
Soğan bilhassa A, C ve B vitaminleri açısından kıymetli bir kaynaktır. Ayrıyeten kükürt, iyot, kalsiyum, demir, folat, magnezyum, fosfor, potasyum ve antioksidanlar açısından da zengindir. A vitamini hem enfeksiyonlara karşı bağışıklığı hem de göz sıhhatini dayanaklar, B vitaminleri ise suda eriyen vitaminlerdir. B vitamini bağışıklık ve hudut sisteminin düzgün çalışmasına yardımcı olur. İçeriğindeki C vitamini ise bilhassa kış mevsiminde hastalıklardan korunmaya takviye olmaktadır.
Soğanın içeriğinde bulunan besinler aşağıdaki üzeredir;
15 küçük uzunluk kuru soğan (100g) 30 kaloridir.
- 9.3 gram karbonhidrat
- 1.7 gram lif
- 0.1gram yağ
- 1.1 gram protein
- 4 mg sodyum
- 146 mg potasyum
Soğan kansere yakalanma riskini azaltıyor
Yapılan çalışmalar soğanın içerdiği kuarsetin isimli antioksidan sayesinde yumurtalık, kolorektal üzere kanser çeşitlerine yakalanma riskini azaltmaya yardımcı olduğunu göstermektedir. Kuarsetin, alerjik tepkilere yol açan histaminin bağışıklık hücrelerinde salınımını engellemesine yardımcı olur. Böylece soğanın astım yahut alerjik sorunları olan bireylerde bağışıklığı desteklemeye yardımcı olduğu bilinmektedir. Soğanının içeriğindeki kükürt kan inceltici tesiri göstererek kalp kriziyle inme riskini artıran plateletlerin birikimini önler. Soğandan alınan kükürtün hipertansiyon başlangıcını geciktirme ve azaltmaya yardımcı olduğu öteki çalışmalarla tespit edilmiştir.
Soğanı patatesten farklı bir yerde saklayın
Toplum olarak kuru soğanı saklarken en sık yapılan yanlışlardan biri patates ile birebir ortamda koruma etmek yahut depolamaktır. Zira patatesin yaydığı nem soğanın filizlenmesine ve çürümesine yol açar. Kuru soğanı serin ve kuru bir ortamda saklamak uzun mühlet taze biçimde tüketilmesini sağlar. Yarım kalan kuru soğanlar ise cam saklama kabına koyarak buzdolabında koruma edilebilir. Taze soğanı ıslak olarak buzdolabına koymak yapılan öteki yanlışlardan biridir. Öncelikle tazeliğini kaybetmiş yapraklar varsa temizlenmeli daha sonra kağıt havluya sarılarak buzdolabında saklanmalıdır. Böylece taze soğanın daha uzun taze kalması sağlanabilir.
Soğanı yağda kavurmak sağlıklı değil!
Tüketirken soğanı yağda kavurmak yapılan en büyük kusurlardan biridir. Yağda kavurma esnasında yağ yanar. Yağ yandığı için kanserojen unsurlar daha çok ortaya çıkar. Kızartmada olduğu üzere soğanı da yağda kavurmak sağlıklı değildir. Soğanlı yemek yapılırken tüm sebzeler tencere birlikte çiğden konularak yapılmalıdır. Sebzelerin pişme esnasında saldıkları su ile de zati soğan pişmektedir. Etli bir yemek yapılırken de eti sotelerken yeniden etin bıraktığı su ile soğan kendi halinde pişmektedir.
Mide ve bağırsak hassasiyeti olanlar pişmiş soğan tercih edebilir
Soğan, mide ve bağırsak hassasiyeti olan bireylerde rahatsızlık verebilir. Soğan mide ve bağırsaklarında rastgele bir şikayeti olmayan bireylerde yanma üzere rahatsızlıklara yol açmaz. Şayet bir kişinin reflü, gastrit yahut bağırsak intoleransı üzere rahatsızlıkları varsa soğan tükettiği vakit bu hassasiyetleri artabilir. Soğan çok lifli ve sülfürden zengindir münasebetiyle gaz üzere gastrointestinal şikayetleri artırabilir. Soğan zarı da şikayetlerin oluşmasında rol oynayabilir. Mide ve bağırsak hassasiyeti olanların çiğ soğan yerine pişmiş soğan tüketmeleri önerilir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
