Yoğun imtihan telaşının, imtihan performansını da olumsuz etkileyebileceğine işaret eden Doç. Dr. Yelkin Diker Coşkun, “Aileler ve öğretmenler öğrencilerin olumlu fikirler geliştirmesine, kendisine gayeler koymasına yardımcı olmalıdır” diye konuştu
Doç. Dr. Yelkin Diker Coşkun, “Yaşam muvaffakiyetinin imtihan muvaffakiyetinden daha büyük bir kavram olduğunu, evvel aile sonra çocuk içselleştirmelidir” dedi
Liselere Geçiş Sistemi ve Yükseköğretim Kurumları imtihanlarına kısa bir mühlet kaldı. Ağır tempoda imtihana hazırlanan öğrenciler, imtihan tasası meselesiyle da çaba ediyor.
Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekan Yardımcısı ve Eğitim Bilimleri Kısmı Lideri Doç. Dr. Yelkin Diker Coşkun, imtihan telaşına ait bilgiler paylaştı, tahlil tekliflerini anlattı.
Sınav derdinin imtihan öncesinde yahut sırasında, başarıyı olumsuz etkileyen ağır hisler nedeniyle oluştuğunu söyleyen Doç. Dr. Coşkun, bu hislerin çok çeşitli nedenleri olabileceğini söz etti. Coşkun, “Kişinin kendisiyle ilgili algısı, aile ve yakın etrafın beklentileri, eğitim sistemi, akran baskısı üzere birçok durum imtihan korkusuna neden olan olumsuz hisleri oluşturabilir. Bir öğrencinin imtihana ne mana yüklediği bu kademede değer kazanır. İmtihanın sıkıntı ya da kolay oluşu ile ilgili niyetleri, imtihan sonrasına ait beklentileri, muvaffakiyet ya da başarısızlık kavramına yüklediği mana tasa oluşturan olumsuz hislerin nedenlerini gösterebilir” diye konuştu.
“Sınav Telaşı Olağandır”
Bir öğrencinin imtihan tasası yaşamasının olağan bir durum olduğunu vurgulayan Yelkin Diker Coşkun, “Ancak imtihan derdinin toplumsal hayatı ve akademik başarıyı olumsuz etkilemesi istenmeyen bir durumdur. İmtihan korkusunun denetim edilemediği durumlarda öğrenciler huzursuzluk, dert, isteksizlik, endişe, uyku meseleleri yahut fizikî rahatsızlıklar yaşar. Bu türlü durumlarda dikkat ve öğrenme süreçleri de olumsuz etkilenir” dedi.
“Hedef Koymasına Yardımcı Olun”
Doç. Dr. Yelkin Diker Coşkun, birtakım öğrencilerin imtihan korkusunu daha ağır yaşamasına ait ise şunları söyledi:
“Bir hususa verdiğimiz yansılar, davranışlar ile zihnimizdeki imajlar ortasında güçlü bir ilgi vardır. Bu imajlar korkuyu oluşturduğu üzere tasayla baş etmek için de farkına varılması gereken kanılardır. Bu fikirler kimi öğrencilerde otomatikleşmiştir. Öğrenci rastgele bir derse ya da imtihana ait ‘zaten başarısız olacağım’, ‘ben anlayamam’, ‘yeterince süratli olamam’ üzere kanılara sahip olabilmektedir. Bu tip durumlar öğrencinin aile etrafında başlayan erken çocukluğundan tutun da ilkokul hatta ortaöğretimde karşılaştığı yansılarla alakalıdır. Bu çeşit durumlarda aileler ve öğretmenler öğrencilerin olumlu kanılar geliştirmesine, kendisine gayeler koymasına yardımcı olmalıdır.”
“Kaygıyı Yaşamayan Yok, Yönetebilen Var”
“Sınav derdi yaşamayan öğrenci pek yoktur. Fakat bu tasayı uygun yönetebilen öğrenciler vardır” diyen Doç. Dr. Coşkun, korkuyu yönetme marifetinin dikkat ve kanılarını odaklamayla direkt bağlantılı olduğunu vurguladı. “Duyguları denetim etmek kanıları denetim etmekle başlar” sözlerini kullanan Coşkun, “Bu öğrencilerle yapılan görüşmelerde imtihana ait birinci imajlarının ‘ne yapmam gerekir’ ve ‘nasıl yapmalıyım’ formunda gaye belirlemeye dönük olduğu anlaşılmaktadır. Bu sorulara ait imajlar bir imtihanla oluşmaz erken çocukluktan itibaren muvaffakiyet ve başarısızlığı birlikte deneyimleyebilen ve her ikisinin de hayatın akışı içinde olağan karşılandığı ebeveyn ve öğretmen tavrı ile desteklenerek oluşmaktadır. Ayrıyeten derdini yönetebilen öğrencilerin, akademik muvaffakiyet kadar toplumsal gelişimle ilgili de dayanağa sahip olduğu görülmektedir. Kendi ilgi ve yeteneklerinin farkında olan bu öğrencilerin öğrenmeye ait amaç koyma ve düzenleme hüneri de daha kolay gelişim göstermektedir.”
“Yaşam İmtihandan Daha Büyüktür”
Yelkin Diker Coşkun, imtihan korkusu yaşayan öğrencilerin bu sorunu en aza indirebilmeleri için şu tekliflerde bulundu:
“Sınav öncesi ve sonrası ders çalışma alışkanlıklarının gözden geçirilmesi ve gereksinime yönelik düzenlemeler yapılması yararlı olacaktır. Öğrencinin akademik muvaffakiyetini olumsuz etkileyen uyku meseleleri, derin telaşlar, fizikî sorunlar yaşanıyorsa okul rehberlik servisinden imtihana hazırlık sürecinde konutta yapılması gereken ferdî düzenlemeler konusunda yardım alınmalıdır. Öncelikle bu öğrencilerin hislerinin arkasında yatan niyetleri tanıması sağlanmalı. Olumsuz kanılara alternatif niyetler oluşturmasına yardımcı olmak gerekiyor. Hayat muvaffakiyetinin imtihan muvaffakiyetinden daha büyük bir kavram olduğunu ve yalnızca bir derse ya da imtihana ait muvaffakiyet durumu ile belirlenmediğini, evvel aile sonra çocuk içselleştirmelidir.”
“Aileler Nasıl Takviye Olabilirler?”
Doç. Dr. Yelkin Diker Coşkun, ailelerin çocuklara nasıl takviye olabileceğine ait ise şunları kaydetti:
“Her çocuk ve gencin kabul hissine gereksinimi vardır. Böylelikle özgüvenli bireyler haline dönüşebilirler. Şartsız kabul içsel bir histir ve vakitle gelişir. Ailenin muvaffakiyet ya da başarısızlığa bakmaksızın çocuk ve gencin yanında olduğunu kelam ve davranışlarıyla göstermesi kıymetlidir. Okul öncesi periyotta temelleri atılan bu hissin varlığı öğrencilerin rastgele bir mevzuda başarısızlığı göze almayı yahut başarısızlıkla başa çıkabilme gücünü besler. Burada bireyin gelişiminde değerli rolü olan itimat ve sorumluluk üzere iki temel özellik unutulmamalıdır. Akranlarıyla karşılaştırma yapmamak, çabayı takdir etmek, yüreklendirmek ve hayatta her vakit alternatiflerin varlığına ait sohbetler rahatlatıcı olacaktır.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
