İnşaat gereçleri endüstrisinde büyüme sürüyor
Yapı bölümü ve iktisat etrafları tarafından dikkatle izlenen ‘Türkiye İMSAD Şubat 2022 Dal Raporu’na nazaran, inşaat gereçleri sanayi üretiminde büyüme yılın son ayında da devam ederek, geçen yılın aralık ayına nazaran ölçü bazında yüzde 7,4 arttı. 2021 yılında 22 alt bölümün tamamında üretim 2020 yılına nazaran artış kaydetti. Yılın tamamında inşaat gereçleri sanayi üretimi geçen yıla nazaran ölçü bazında yüzde 19,6 artarken cari fiyatlarla yüzde 19 arttı. Raporda ayrıyeten, Rusya ile Ukrayna ortasındaki savaşın dala tesirleri de değerlendirildi.
İnşaat gereci kesiminin çatı kuruluşu Türkiye İnşaat Gereci Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından hazırlanan ‘Şubat 2022 Dal Raporu’ açıklandı. Raporda şu tespitler yer aldı:
“İnşaat materyalleri sanayi üretiminde büyüme yılın son ayında da devam ederek, geçen yılın aralık ayına nazaran ölçü bazında yüzde 7,4 arttı. İnşaat materyallerine yönelik iç talep dalgalanma gösterirken, dış talepte ise yavaşlama kaydedildi. Toplam talepte büyüme trendi devam ediyor.
Aralık ayında çok sayıda alt dalda yüksek üretim artışları gerçekleşirken, birtakım bölümlerde üretim artışının yavaşladığı gözlendi. Aralık ayında tuğla ve kiremit, demir çelik radyatörler, metalden kapı ve pencereler, hazır beton ile elektrikli aydınlatma ekipmanları kesimlerinde üretim geriledi.
2021 yılında inşaat gereçleri üretimi ölçü bazında yüzde 19,6 arttı
2021 yılında inşaat gereçleri sanayi üretim artışı 2020 yılına nazaran ölçü bazında yüzde 19,6 olurken cari fiyatlarla büyüme yüzde 19 olarak gerçekleşti. Bu büyümede, yıl genelinde iç talebin canlı kalması ve dış pazarlardaki değerli talep artışları tesirli oldu.
2021 yılında 22 alt dalın tamamında üretim ölçü bazında 2020 yılına nazaran arttı. Geride bıraktığımız yılda çimento kesimi hariç tüm alt kesimlerin üretimi, çift haneli ve yüksek oranlarda gerçekleşti. En yüksek üretim artışı yüzde 49,1 ile seramik sıhhat gereçlerinde oldu. Seramik kaplama materyalleri üretimi yüzde 32,3, tuğla ve kiremit üretimi yüzde 30,6, plastik inşaat materyalleri üretimi 29,1, kilit ve donanım eşyası üretimi yüzde 28,6, ısıtma ve soğutma donanımları üretimi yüzde 28,7 büyüdü.
İnşaat dalı 2021 yılında yüzde 0,9 küçüldü
İnşaat gereçleri sanayi üretimindeki artışa rağmen inşaat dalı yılın son çeyreğinde geçen yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 3,9 daraldı. 2020 yılı pandemi devrinde verilen dayanaklarla birebir yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 3,2 büyüyen bölüm, son çeyrekte ise yüzde 15 daralmıştı. 2021 yılına büyüme ile başlayarak birinci iki çeyrekte de büyüme kaydeden dalda yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 5,9, son çeyrekte ise yüzde 3,9 küçülme yaşandı.
2021 yılını yüzde 0,9 küçülerek tamamlayan inşaat kesiminde son dört yıl üst üste daralma yaşandı. Bölüm 2018 yılında yaşanan finansal dalgalanmalar nedeniyle yüzde 1,9 küçülme kaydetmiş, 2019 yılında iktisatta uygulanan dengeleme siyasetleri ile yüzde 8,6 daralmış, 2020 yılında tesirli olan pandemi sebebiyle ise yüzde 5,5 küçülme yaşamıştı.
Türkiye’nin Rusya, Ukrayna ve Belarus’a inşaat gereçleri ihracatı
Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik başlattığı savaş, her şeyden evvel 21. yüzyılda insanlık için bir dramdır. Can kayıpları hiçbir formda telafi edilemeyecek, iktisadi ve ticari kayıpların tesiri ise gelecek jenerasyonlar üzerinde yıllarca sürecek. Böylesine üzücü bir tablo içinde Türkiye’nin Rusya, Ukrayna ve Belarus’a yaptığı inşaat materyalleri ihracat dataları Aylık Kesim Raporu’nda bilgilendirme gayeli aşağıdaki formda yer aldı:
Türkiye’nin 2021 yılında inşaat gereçleri ihracatı Rusya’ya 524,1 milyon dolar, Ukrayna’ya 372,5 milyon dolar ve Belarus’a ise 40,0 milyon dolar olarak gerçekleşti. Rusya’ya ihracatta, demir çelik inşaat aksamları, kilitler ve donanım eşyaları, ısıtma ve soğutma donanımları ile yapısal kimya eserleri birinci sıralarda yer aldı. Ukrayna’ya ise demir çelik profiller, çimento, demir çelikten inşaat aksamları ile ısıtma ve soğutma donanımları ihraç edildi. Belarus, Türkiye’den en çok kilitler ve donanım eşyaları ile plastik inşaat materyalleri aldı.
Ülkemizin bu üç ülkeye toplam ihracatı 2021 yılında 937 milyon dolar olarak gerçekleşti. 2021 yılındaki toplam 30,8 milyar dolar fiyatındaki inşaat materyali ihracatı içinde bu üç ülkeye yönelik ihracat yüzde 3 hisse aldı. Türk inşaat materyalleri endüstrisi açısından bu yüzde 3’lük hisse, öbür pazarlardan karşılanabilir bir büyüklük olarak bedellendiriliyor.
Öte yandan bu ülkelerde yürütülen büyük ölçekli müteahhitlik işleri bulunuyor ve işlerin geleceği şimdilik belirsizliğini koruyor. Yeniden bu ülkelerden yapılan inşaat materyalleri üretiminde kullanılan alüminyum başta olmak üzere metaller, bakır, pik demir, kil, kimyasallar üzere girdilerin ithalatında yaşanacak sıkıntılar da inşaat gereçleri endüstrini olumsuz etkileyecek ögeler olarak karşımızda duruyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
